Zdrowe odżywianie, aktywny tryb życia, odpowiednia pielęgnacja, a czy kiedykolwiek badałaś/badałeś swoje znamiona?
Każdy z nas ma na swoim ciele znamiona barwnikowe powszechnie zwane „pieprzykami”. Ich przeciętna ilość u dorosłego człowieka waha się od kilku do kilkunastu. Same w sobie nie są niebezpieczne, wymagają natomiast regularnej obserwacji, ponieważ mogą przekształcić się w czerniaka, czyli złośliwy nowotwór skóry.
1. Jak należy badać skórę?
Badanie należy wykonać po kąpieli w dobrze oświetlonym pomieszczeniu, najlepiej przed lustrem. Należy dokładnie sprawdzić każdy obszar ciała. Ważne jest, aby sprawdzić również plecy oraz owłosioną skórę głowy – do tego konieczna będzie pomoc najbliższych. Obserwacje znamion najlepiej wykonywać raz w miesiącu w szczególności przed wakacjami i jesienią.
2. Jak należy postępować profilaktycznie?
Profilaktyka odgrywa kluczową rolę. Należy pamiętać o stosowaniu kremów z filtrem przez cały rok, nie tylko podczas wakacji. Ważne jest, aby krem z filtrem zawierał filtry UVA oraz UVB. Krem z fotoochroną powinien być aplikowany minimum 30 minut przed wyjściem z domu na każdy odsłonięty obszar ciała. Aplikacja kremu powinna być ponawiana co 2 godziny.
Niezwykle istotne jest, aby zabezpieczać wysokimi filtrami filtrami dzieci.
3. Na które znamiona należy zwrócić szczególną uwagę?
Szczególną uwagę, powinnyśmy zwrócić na znamiona, które są nowe lub zmieniły swoją wielkość, barwę, kształt. Jeżeli znamię zaczyna krwawić lub w jego obrębie pojawia się świąd, należy niezwłocznie udać się na badanie do specjalisty dermatologa.
4. Jak wygląda badanie znamion barwnikowych u dermatologa?
Podczas wizyty, dermatolog przeprowadza wywiad z Pacjentem, pyta m.in. o przebyte choroby, historię zachorowalności na czerniaka w rodzinie, reakcję skóry na ekspozycję na promieniowanie słoneczne. Następnie, lekarz wykonuje badanie dermatoskopem. Dermatoskop, to urządzenie umożliwiające obserwację zmiany barwnikowej pod 10 krotnym powiększeniem ze specjalnym oświetleniem. Badanie dermatoskopowe jest bezbolesne i trwa ok. 10 minut.
Jeżeli po zakończonym badaniu:
- wszytko jest w porządku, lekarz zaleca obserwację znamion i wizyty kontrolne,
- zmiana kwalifikuje się do usunięcia laserem chirurgicznym, lekarz wyznacza Pacjentowi termin zabiegu,
- zmiana kwalifikuje się do chirurgicznego usunięcia, lekarz wyznacza Pacjentowi możliwie najszybszy termin zabiegu.
5. Jak rozpoznać czerniaka? Jakimi cechami szczególnymi się charakteryzuje?
Warto zapamiętać klasyfikację ABCDE umożliwiającą rozpoznanie czerniaka:
A czyli asymetria zmiany barwnikowej,
B czyli nierówne, rozmyte brzegi zmiany barwnikowej,
C czyli ciemny kolor zmiany (mogą wystąpić również odcienie czarnego, brązowego, szarego, czerwonego a nawet niebieskiego),
D czyli duży rozmiar zmiany, zazwyczaj większy od 5 mm,
E czyli ewolucja zmiany barwnikowej.
6. Kto się zalicza do grupy tzw. podwyższonego ryzyka i powinien zwrócić szczególną uwagę na swoje znamiona?
- osoby o jasnej karnacji,
- osoby z licznymi z piegami,
- osoby, które łatwo ulegają poparzeniom słonecznym,
- osoby, które doświadczyły oparzenia słonecznego w dzieciństwie,
- osoby korzystające z solariów,
- osoby posiadające nietypowe znamiona,
- osoby, u których wystąpiły zachorowania na czerniaka w rodzinie,
- osoby, które wcześniej chorowały na czerniaka lub inne choroby skóry,
- osoby z osłabionym układem immunologicznym,
- osoby, u których występuje więcej niż 50 zwykłych pieprzyków,
- osoby narażone na częstą ekspozycję na promieniowanie UV,
- osoby stosujące leki immunosupresyjne np. po przeszczepie.
7. Jaka wygląda zabieg chirurgicznego usuwania znamion barwnikowych?
Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Lekarz usuwa znamię, następnie zakłada szwy. Całość trwa ok. 30 minut.
Pobrany wycinek kierowany jest do laboratorium, gdzie patomorfolog ocenia próbkę wykorzystując specjalistyczną aparaturę.
Wyniki badania histopatologicznego dostarczane są z laboratorium w ciągu 14 dni roboczych. W momencie otrzymania wyników, kontaktujemy się z Pacjentem celem ustalenia terminu wizyty z wydaniem wyników.
Cena zabiegu chirurgicznego usunięcia znamion barwnikowych uzależniona są od ilości wycinków, pobranych do badania histopatologicznego:
- jedno znamię 360 zł
- drugie znamię 260 zł
- każde kolejne znamię 160 zł
Cena zabiegu uwzględnia:
- konsultację z dermatochirurgiem dr n.med. Katarzyną Mierzwińską,
- zabieg biopsji (pobrania wycinków),
- badanie histopatologiczne pobranego wycinka,
- zdjęcie szwów,
- wizytę z odbiorem wyników.
Przeciwskazania do zabiegu:
- alergia na środek znieczulenia miejscowego,
- skaza krwotoczna,
- przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych.